Szklarska Poręba ze względu na doskonałe położenie oraz malowniczy, górski charakter, zawsze przyciągała przedstawicieli świata nauki, literatury i sztuki. W okolicy obfitującej w złoża kwarcu już od średniowiecza rozwijało się hutnictwo szkła. Od 1842 r. funkcjonowała w Szklarskiej Porębie jedna z najbardziej znanych hut szkła kryształowego „Józefina” (później „Julia”). Pracowało tu wielu wybitnych fachowców w dziedzinie produkcji i zdobienia szkła.
Ze względu na swoje doskonałe położenie pomiędzy dużymi miastami jak Wrocław, Praga czy Berlin pod koniec XIX Szklarska Poręba stała się popularnym ośrodkiem wypoczynkowym. Przybywali tu liczni artyści, którzy czerpali wenę z pięknych górskich krajobrazów. Wkrótce Szklarska Poręba stała się jedną z kilku europejskich kolonii artystycznych.
Tutaj tworzył Gerhart Hauptmann, który w 1912 r. otrzymał literacką Nagrodę Nobla oraz jego brat Carl Hauptmann, który napisał cykl legend zatytułowany „Księga Liczyrzepy” („Rübezahlbuch”). Zamieszkiwali tu także inni znani literaci jak Bruno Wille, Wilhelm Bölsche czy Hermann Stehr. Na uwagę zasługuje także kompozytorka Anna Teichmüller, która zasłużyła się wieloma wybitnymi dziełami muzycznymi.
Około 1922 roku powstało w Szklarskiej Porębie „Stowarzyszenie Artystyczne św. Łukasza”, które zajmowało się głównie malarstwem pejzażowym. Towarzystwo artystyczne spotykało się regularnie w „Młynie św. Łukasza”. Na uwagę zasługuje rzeźbiarz Helmut Benna, który w tym czasie pracował nad pięknie zdobionymi drogowskazami, rozmieszczanymi po całym mieście.
Po II wojnie światowej pracę wznowiła huta szkła kryształowego „Julia”. W Szklarskiej Porębie osiedliło się także kilku nowych artystów. Między innymi malarz Wlastimil Hofman, fraszkopisarz Jan Sztaudynger, czy fotograf Jan Korpal.
Dziś Szklarska Poręba wciąż przyciąga artystów, którzy czerpią inspiracje z krajobrazu i przyrody. Kilka lat temu powstało „Stowarzyszenie Nowy Młyn”, na podobieństwo przedwojennego „Stowarzyszenia Artystycznego św. Łukasza”. Tutaj żyją i pracują tacy artyści jak:
Zbigniew Frączkiewicz – artysta rzeźbiarz tworzący monumentalne prace z żelaza oraz kamienia.
Beata Kornicka-Konecka i Janusz Konecki – małżeństwo, których niezwykłe grafiki znane są na całym świecie.
Zygmunt Trylański – artysta fotograf lubujący się w szczególności w fotografii pejzażowej.
Grzegorz Pawłowski – rzeźbiarz tworzący głównie duże formy z metalu. Jego prace można podziwiać między innymi na skwerach Szklarskiej Poręby.
Maciej Wokan – rzeźbiarz, który żadnego tworzywa się nie boi. Tworzy zarówno w metalu, drewnie jak i w kamieniu. To jego autorstwa są głazy tworzące „Magiczny Szlak Ducha Gór”.
Szklarska Poręba razem z Kazimierzem Dolnym są jedynymi polskimi koloniami artystycznymi będącymi członkami Europejskiej Federacji Kolonii Artystycznych EURO-ART.